ادویه خورشتی

ادویه خورشتی | خرید ادویه خورشتی | خواص ادویه خورشتی | نحوه مصرف ادویه خورشتی

ادویه خورشتی یکی از پرکاربردترین ترکیبات ادویه‌ای در آشپزی ایرانی است که برای خوش‌طعم کردن و خوش‌رنگ شدن انواع خورش‌ها به‌ویژه قورمه‌سبزی، قیمه، فسنجان و دیگر غذاهای اصیل استفاده می‌شود. این ترکیب علاوه بر طعم‌دهی بی‌نظیر، دارای خواص دارویی متعددی نیز هست.

نام اصلی : ادویه خورشتی
نام‌های رایج : ادویه خورش، ادویه مخصوص قورمه و قیمه

ماهیت و تنوع محصول :
ادویه خورشتی ترکیبی از چندین ادویه معطر و دارویی است که بسته به ذائقه و سنت مناطق مختلف ایران ممکن است ترکیبات آن کمی متفاوت باشد. رنگ آن قهوه‌ای روشن تا تیره و عطر آن گرم و تند است.

طبع محصول :
با توجه به ترکیبات آن، طبع ادویه خورشتی عمدتاً گرم و خشک است.

تاریخچه و پیدایش :
ادویه‌جات از گذشته بخش جدانشدنی آشپزی ایرانی بوده‌اند. ترکیب ادویه خورشتی به‌ویژه در شهرهایی چون شیراز، اصفهان و تهران شکل گرفته و به مرور زمان به صورت آماده در عطاری‌ها و فروشگاه‌ها عرضه شد.

خواص ادویه خورشتی در طب سنتی :
کمک به هضم بهتر غذا و جلوگیری از نفخ
تقویت معده و کاهش سردی آن
افزایش انرژی و رفع رخوت بعد از غذا
بهبود گردش خون و تقویت قلب
خاصیت ضدعفونی‌کنندگی و پیشگیری از بیماری‌های گوارشی

خواص در طب نوین :
دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی قوی
کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن
کاهش التهاب در بدن
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
کمک به کنترل قند خون و کلسترول

نحوه و مقدار مصرف :
ادویه خورشتی معمولاً در ابتدای پخت همراه با پیاز داغ و گوشت اضافه می‌شود تا عطر آن در غذا باز شود.
می‌توان در میانه پخت برای تشدید طعم دوباره مقدار کمی اضافه کرد.
بهتر است در هر غذا از یک قاشق مرباخوری تا یک قاشق غذاخوری (بسته به حجم غذا) استفاده شود.

موارد منع مصرف :
افرادی که مزاج بسیار گرم دارند، بهتر است در مصرف زیاده‌روی نکنند.
افراد با مشکلات معده یا زخم معده باید با احتیاط مصرف کنند.

مدت ماندگاری محصول :
در صورت نگهداری در ظرف دربسته و محیط خشک، تا یک سال عطر و کیفیت خود را حفظ می‌کند.

روش نگهداری :
در ظرف شیشه‌ای یا فلزی دربسته
به دور از رطوبت و نور مستقیم خورشید
بهتر است در جای خنک نگهداری شود

مناسب برای چه سنین و چه جنسیتی ؟
برای همه افراد بالای ۱۰ سال قابل مصرف است. به‌ویژه برای کسانی که دچار سردی معده یا ضعف هضم هستند مفیدتر است.

سوالات پرتکرار :
آیا ادویه خورشتی فقط یک نوع ترکیب دارد؟ خیر، بسته به منطقه و ذائقه، ترکیبات آن متفاوت است.
آیا می‌توان ادویه خورشتی را در غذاهای غیرایرانی استفاده کرد؟ بله، در انواع خوراک‌ها و خورش‌های گوشتی و سبزیجات نیز کاربرد دارد.
آیا مصرف زیاد آن مضر است؟ مصرف زیاد ممکن است باعث حرارت بیش از حد بدن و مشکلات گوارشی شود.

ترکیب‌های پیشنهادی برای اثربخشی بیشتر :
ادویه خورشتی + دارچین : برای تقویت طبع گرم و ایجاد عطر قوی‌تر
ادویه خورشتی + زعفران : برای ایجاد رنگ و عطر دلپذیر در غذا
ادویه خورشتی + سماق : برای کمک به هضم و کاهش چربی غذا
ادویه خورشتی + زنجبیل : برای تقویت ایمنی بدن و افزایش انرژی

منابع اطلاعاتی :
مخزن‌الادویه، عقیلی خراسانی
کتاب طب‌الرضا (ع)
Iranian Traditional Spices – Journal of Ethnopharmacology, 2019
کتاب هنر آشپزی ایرانی، نجف دریابندری